Türkiye’de leblebicilikte önemli bir yere sahip olan Sandıklı’da bir zamanlar sayıları 50’yi bulan leblebici dükkanı sayısı son yıllarda 10’a kadar düştü.
Afyonkarahisar’ın Sandıklı ilçesinde leblebicilerin sayısı gün geçtikçe azalıyor. İlçede leblebiclik mesleğinin çıktığı yaklaşık bir asır önce 50’den fazla olan leblebici sayısı büyük oranda azaldı. Esnaf çırak bulamazken ilçedeki bazı leblebiciler de mesleği çocuklarına öğreterek devam ettirmek istiyor. İlçede leblebiciler tarafından imalatı yapılan leblebiler İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere birçok ile gönderiliyor.
Bir rivayete göre ilk leblebinin, Şeh Nurettin ve Şeh Hamza tarafından nohuda gözyaşının düşüp kabuğunun soyulması sonucu bulunduğu düşünülüyor. İlçede Muradın Cami yanında bulunan Muradın Türbesinde Şeh Nurettin ve Şeh Hamza’nın mezarlarının olduğu söyleniyor.
Rivayetlere göre leblebi böyle bulunmuş
İlçede uzun yıllardır leblebicilik yapan İsmail Şentürk, leblebinin tarihini rivayetlerle birlikte anlattı. Şentürk, leblebi ike başka illerin ve ilçelerin adı anılsa da leblebiciliğin Sandıklı’da ortaya çıktığını söyleyerek, “25 yıldır ilçede leblebicilik yapıyorum Evliya Çelebinin seyahatnamesinde o dönem Sandıklı’da 50’ye yakın Leblebici olduğu belirtilmiş. O dönemdeki Sandıklı’nın nüfusuna bakacak olursak Sandıklı’nın geçim kaynağı leblebiciliğe bağlıymış. Sandıklı’da leblebiyi Şeh Nurettin bulunduğu rivayeti söylenmekte. Bir rivayete göre gözyaşları nohuda bir rivayete göre de terinin nohuda damlaması ile nohudun kabuklarının soyulması ile leblebiyi bulmuştur. Şu an Sandıklı’da 10 kadar leblebici var. Ama Evliya Çelebinin döneminde 50’i kadar leblebici olduğu söylendiğinde şu anki nüfusa bakıldığında leblebici sayısı az. Ama gayemiz devam ettirmek. Çırağım yok ama evladım var, ona öğretmek istiyorum. Bu mesleğin Sandıklı’da devamını sağlamak” dedi
“Sandıklı’da o zaman meslek yaygınlaşmış”
İlçe sakinlerinden Osman Vuruş, Şeh Nurettin’in Osmanlı ya da Selçuklu döneminden zatlar olduğunun tahmin edildiğini kaydederek, “Bunlar Horosan’dan gelmişler. Orada öğrendikleri meslekleri burada icra etmek istiyorlar. Gözyaşının nohuda damlaması ile nohudun soyularak leblebi olmasını buluyorlar. Sandıklı’da bunu yaygınlaştırıyorlar” dedi. – AFYONKARAHİSAR
